De gemeenten in Gelderland en burgerparticipatie. Trends in de coalitieakkoorden 2022 - 2026

Achtergrond 
Gemeenten worden steeds belangrijker voor het leven van (vooral kwetsbare) burgers. Ook het belang van de kwaliteit van de lokale democratie en burgerparticipatie neemt daarom toe. Op 22 maart 2022 waren de verkiezingen voor de gemeenteraden. Wat gaan die betekenen voor de participatie van burgers, voor hun betrokkenheid bij het beleid van hun gemeente?

Vraagstelling
Welke beleidsvoornemens stellen de nieuwe colleges in Gelderland zich in de collegeperiode 2022-2026 op het gebied van burgerparticipatie in hun coalitieakkoorden? Dat wil zeggen: in welke mate en op welke manieren willen zij burgers betrekken bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van beleid?

Doel
Met deze inventarisatie willen we gemeenten en burgers helpen kennis en inspiratie op te doen van hoe gemeenten van plan zijn burgerparticipatie te versterken. Gemeenten kunnen van elkaar leren en actieve burgers kunnen uit de notitie inspiratie putten voor hun eigen meningsvorming en initiatieven.

Werkwijze
We hebben de 52 coalitieakkoorden bestudeerd op concrete beleidsvoornemens om de invloed van burgers te versterken. Er zijn grote verschillen in de akkoorden in de aandacht voor en invulling van burgerparticipatie. In de hoeveelheid tekst, de mate van uitwerking en de behandelde onderwerpen. Verder is het denkbaar dat gemeenten wel beleid hebben ontwikkeld, maar dat het niet in het akkoord is opgenomen. Ook gaan gemeenten collegeprogramma’s en raadswerkgroepen instellen om onderwerpen, zoals soms burgerparticipatie, uit te werken. Ondanks die beperkingen zijn er wel belangrijke tendensen uit de akkoorden te halen, over de ontwikkelingen die spelen in gemeenten en de acties die ze willen ondernemen.

Een tipje van de sluier
We zien veel ambities; van het sterke voornemen om burgers vroegtijdiger te betrekken tot experimenten met nieuwe vormen als het burgerberaad over het klimaat. En van wijk- en dorpsgericht werken tot het uitdaagrecht en nieuwe werkwijzen van de gemeenteraad.